قیر و گونی

قیر و گونی معمول‌ترین روش آب‌بندی بامها و سایر قسمتهای ساختمان است.که در استاندارد شماره ۱۳۴۵-۲۱۱ مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، تحت عنوان ”عایقکاری ساختمان به وسیله قیر“ جزئیات آن شرح داده شده است. در عایقکاری با قیر و گونی رعایت نکات زیر علاوه بر مراعات مفاد استاندارد ۲۱۱ الزامی است.
* توجه داشته باشید که: عایقکاری به هنگام بارندگی مجاز نیست.

قیرگونی چیست؟

قیرگونی محصولی از قیر و گونی می باشد که برای عایق قسمت هایی مانند پی سازی، سرویس هاس بهداشتی، آشپزخانه، پشت بام های  ساختمان ها استفاده می شود. قبل از اجرا باید سطح کار ریسمان شده، کاملا صاف و تمیز باشد و لوله های بخاری، کف شوی و هواکش ها در محل مشخص شده نصب شده باشند. در این روش قیر را به وسیله ی گونی تثبیت ومسطح می کنند زیرا الیاف گونی نقش مسطح کننده را ایفا می کنند. در کل قیر گونی به دو روش یک لایه و دو لایه انجام می شود.

ضخامت قیرگونی نباید بیشتر از 2 تا 3 سانتی متر باشد. باید توجه داشت که سازه تحمل وزن قیرگونی را داشته باشد. آهک و شفته آهکی قیر را فاسد و از بین می برد بنابراین نباید در بر روی این ملات ها قیر گونی انجام داد، باید برای ملات زیر از ماسه سیمان استفاده کرد. زیر سازی بام نیز باید به قدر کافی محکم باشد بطوریکه در اثر وارد شدن وزن قابل توجهی به آن تغییری حاصل نشود. شیب هدایت آب به داخل آبروها باید بین 3 تا 5 درصد باشد.

نوع قیر مصرفی باید نسبت به شرایط آب و هوایی استفاده گردد. پس از اتمام عایق کاری از یک لایه بتن آسفالتی استفاده شود. ضخامت آسفالت باید حداقل 2 سانتیمتر باشد و در زمستان و هوای سرد, درجه حرارت آن 120 درجه سانتیگراد و در هوای گرم حداقل 60 درجه سانتیگراد باشد. قیرهای مصرفی نباید با حرارتی بیش از 150 درجه سانتیگراد گرم شوند، زیرا در حرارت زیاد و بالا قیر تجزیه شده و خصوصیات آن تغییر می کند. قیر باید تا زمانی که گرم و روان است، مصرف گردد.

غلظت قیر در حین اجرا جهت جذب بهتر باید تا حد امکان کم باشد تا بتواند در الیاف گونی نفوذ و با یک نسبت در تمام سطوح جذب شود. برای عایق قیرگونی در هر متر مربع 2 کیلوگرم قیر روان 60*70 جهت سطح زیرین و برای قشرهای بعدی پس از یک لایه گونی 1.5 کیلوگرم مخلوط 60*70 و 90*15 به نسبت مساوی و به صورت روان و یکنواخت استفاده شود. در آخرین مرحله لایه ای از مخلوط 75 درصد قیر مذاب 90*15 و 25 درصد قیر 60*70 به مقدار 1.5 کیلوگرم اجرا شود.

در آخرین قشر قیر اندود از قیر 60*70 استفاده نمی شود. چون که اولا در هوای گرم تابستان ایجاد روندگی کرده و آسفالت را ترک می کند. ثانیا روان شدن و راه افتادن قیر ممکن است باعث گرفتگی آبروها و ناودان ها شود. در صورتیکه آسفالت کمتر از مقدار تعیین شده پخش شود، موجب ترک خوردگی بصورت ترک های طولی از مسیر هم پوشانی چتایه ها می گردد و باعث نفوذ آب زیر آسفالت می شود.

اگر آسفالت با استفاده از قیر سفت (90*15) تولید و اجرا شود، در زمستان باعث ایجاد ترک خوردگی های موزاییکی و به اشکال مختلف گردیده و باعث از هم پاشیدگی و دان شدن ماسه آسفالتی می گردد. عمر مفید عایق رطوبتی قیر گونی بطور متوسط کمتر از ده سال بوده و ترمیم متناوب آن با مشکلات اجرایی زیاد و هزینه های قابل توجه و مزاحمت برای ساکنان ساختمان در فصول سرد همراه است.

قیر

ماده‌ای چسبنده به رنگ سياه مايل به قهوه‌ای است كه از هيدروكربن‌های آلی با تركيبات پيچيده شيميایی ساخته شده است. قیرهای مورد استفاده در عایق کاری، قیر خالص هستند که در فرآیند پالایش نفت خام تولید می شوند و معمولا در بشکه های 170 تا 200 کیلویی به فروش می رسند. انواع قیر مورد استفاده برای عایق کاری با درجه نفوذپذیری مختلف به دو دسته تقسیم می شوند:

گونی

منسوجی با بافت ساده از الياف كنف چتایی می‌باشد. انواع آن به صورت 9×45 – 10×45 – 11×45 – 12×45 نشان داده می شود.

عدد اول (45) عرض گونی به اینچ است، که معادل 117 سانتیمتر است.

عدد دوم (11) وزن واحد مساحت گونی است و معرف ریز بافت و یا درشت بافت بودن گونی می باشد. چتایی مناسب برای قیرگونی 9×45 ، 10×45 ، 11×45 می باشد.

موارد زیر باید در خصوص گونی مورد استفاده مد نظر قرار بگیرد:

– در هنگام پوشش بام از آلوده‌كردن گونی خودداری گردد.

– در زيرسازی بايد از بكار بردن گچ و آهك خودداری شود.

– گونی بايد دارای بافت يكنواخت و كاملاً تميز و عاری از آلودگی و چروك باشد