گچکاری انواع گچ و سیمان و … را آماده و روی دیوارها و سقف ها می مالد و آنها را برای رنگ زدن و یا سایر پوشش های  احتمالی آماده می کند. یکی از کارهای اصلی او ، انجام گچ کاری های تزئینی یا گچ بری می باشد. این کار را یا به صورت دستی انجام داده و یا گچ بری های آماده را روی سقف ها یا دیوارها نصب می کند. در بازسازی بسیاری از ساختمان ها و منازل و یا حتی بناهای تاریخی کار گچ کار بیشتر جنبه هنری داشته و انواع گچ بری های تزئینی را انجام می دهد. همچنین پوشاندن دیوارهای بیرونی با موادی مانند شن و ماسه و سیمان، مواد سنگی و… نیز از کارهای گچ کار است.

از ابزاری که گچ کار در کار خود استفاده می کند می توان به گونیا، خط کش، نوشت افزار، استامبولی، الک، ماله و … نام برد.

دراین شغل باید توان اندازه گیری خوبی برای تخمین میزان گچ لازم برای کارتان داشته و از قدرت بدنی خوبی برخوردار باشید. برای این کار تحصیلات خاصی نیاز نیست و انجام کارآموزی و کسب تجربه کاری بسیار مهم است. شما در این کار معمولا در ارتفاع و روی داربست یا چهارپایه کار می کنید. بنابراین باید ترس از ارتفاع نداشته و در هنگام کار لباس های مناسب و راحت استفاده کنید.

کار گچ کار در هنگامی که با مشتری قراردادکار می بندد، معمولا به صورت تمام وقت است. ممکن است به صورت مداوم مشتری نداشته باشد و مدتی بیکار بماند.

محل کار گچ کار بر حسب نوع کار معمولا در ساختمان های مختلف و گاهی در محیط های بیرونی است. برخی مواقع برای تولید برخی محصولات مورد نیاز، باید در کارگاه های گچ بری مشغول باشد.

گچ و خاک

گچ و خاک ساختمان یکی از مراحل ساخت دیوار است که در اکثر ساختمان‌ها استفاده می‌شود.این مرحله ساختمان یکی از مراحلی است که تقریبا در تمامی ساختمان‌هایی که ساخته می‌شود، انجام می‌شود. ساخت این مرحله از دیوار باعث می‌شود تا دیوار آماده رنگ زدن شود. شاید برای شما سوال پیش بیاید که دیوار ساختمان‌ها چطور اینقدر صاف و بدون تو رفتگی و یا برون آمدگی هستند. از ترکیب این مواد با آب، ملات یدرست می‌شود که با استفاده از آن می‌توان دیوار‌های صافی ایجاد کرد. این مرحله بعد از دیوارچینی توسط متخصص و یا به اصطلاح اوستای این کار انجام می‌شود.

ملات گچ و خاک

اگر می‌خواهید با این ملات بیشتر آشنا شوید، باید اول از همه با ملات آشنا شوید. ملات به موادی می‌گویند که از ترکیب دو مواد یا بیشتر تشکیل شده باشد. ملات‌ها معمولا برای چسباندن دو چیز سخت استفاده می‌شوند. برای این که ملات ساخته شود باید آن دو مواد یا بیشتر با یکدیگر مخلوط شوند. ‌با مخلوط کردن دو مواد ماده‌ای خمیری شکل ایجاد شده که در اکثر ساختمان‌ها استفاده می‌شوند. ما به طور کلی ملات‌ها متنوعی داریم که در مکان‌های خاصی استفاده می‌شوند.

ملات گچ و خاک معمولا پس از مخلوط با آب به رنگ قهوه‌ای درآمده و آن را به دیوار می‌زنند. برای درست کردن ملات  باید یک استامبولی تهیه کنید و نصفه آن را آب برید. سپس خاک رس الک شده را به آن اضافه کنید و بعد از آن نیز گچ را اضافه کنید. برای اینکه خاک تولید نشود، همه مراحل را به آرامی انجام دهید. در نظر داشته باشید که برای درست کردن این ملات باید 20 درصد گچ و 80 درصد خاک به آب اضافه کنید.

توجه کنید که این مقدار مواد، ماندگاری ملات را در درجه متعادل قرار می‌دهد و اگر می‌خواهید که ملات زود خشک شود، می‌توانید مقدار بیشتری گچ به آب اضافه کنید و یا آب کمتری برای ملات قرار دهید. اما اگر می‌خواهید که مواد دیرتر خشک شود، باید خاک بیشتری به مواد اضافه کنید. جالب است بدانید که این ملات اکثرا روی دیوارها استفاده می‌شوند، به دلیل اینکه خاک با هر مواد دیگر مخلوط می‌شود، مقاومت و استحکام آن مواد را پایین آورده و آن را سست می‌کند. اما دراین ترکیب  این اتفاق رخ نمی‌دهد.

اجزای ملات گچ و خاک

ملات‌ها هر کدام به گونه‌ای تشکیل می‌شوند و هرکدام خاصیت خود را دارند. ملات گچ و سیمان برای دیوارها استفاده می‌شوند و دیوار را صاف می‌کنند. این نوع ملات از دو مواد تشکیل شده که یکی از آن‌ها گچ و دیگر خاک بوده که معمولا از خاک رس یا خاک قهوه‌ای استفاده می‌شوند. گچ به دلیل حجم کمی که دارد برای برای چسبندگی و خاک به دلیل حجم زیادی که اشغال می‌کند، برای جسم پر کننده استفاده می‌شود. معمولا حجم دهنده‌ها 80 درصد ملات را تشکیل می‌دهند.

نوع دیگری از ملات که برای دیوار استفاده می‌شود، ترکیب دو ماده سیمان برای حجم و چسب سنگ یا بتن برای چسبندگی است.

موارد استفاده ملات گچ و خاک

ملات‌ها اغلب برای ساختن ساختن طاق ضربی و دیوارهای تیغه ای ۵ سانتی‌متری استفاده می‌شود. درصد استفاده خاک و گچ به مقدار موادی است که شما از آن استفاده می‌کنید. برای متعادل کردن سرعت خشک شدن می‌توانید از 80 درصد خاک و 20 درصد گچ استفاده کنید. در نظر داشته باشید که ملات گچ اگر در جوار فلزات قرار گیرد، بعد از مدتی با فلزات ترکیب می‌شود و در آن ملات سولفات ایجاد می‌شود.

گچ کاری ساختمان

گچ از جمله مصالحی است كه در صنایع ساختمان سازی از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد و به علت ویژگی هایی كه دارد از زمانهای قدیم در امر ساختمان سازی مورد مصرف داشته است. در بسیاری از ساختمانهای قدیمی مخصوصاً در دوران صفویه كه اغلب آنها در اصفهان موجود می باشد گچ نقش مؤثری داشته و گچ بری های بسیار زیبایی از آن دوران باقی مانده است.

گچ به علت خواص خود از اولین قدم درایجاد یك بنا كه پیاده كردن حدود زمین می باشد و با اصطلاح برای ریختن رنگ اطراف زمین مورد نیاز می باشد و همچنین تا آخرین مراحل بنا كه سفید كاری و نصب سنگ است باز هم گچ مورد نیاز است و حتی در نقاشی ساختمان هم از گچ استفاده می نمایند.
منابع تهیه گچ :

گچ از پختن و آسیاب كردن سنگ بدست می آید. سنگ گچ از گروه مصالح ساختمانی كلسیم دار است كه بطور وفور در طبیعت یافت می شودو تقریباً در تمام نقاط روی زمین وجود دارد و از لحاظ فراوانی در طبیعت در ردیف پنجم می باشد. درایران هم تقریباً درتمام نفاط كشور مخصوصاً در كرویر مركزی و اطراف تهران جاجرود، آذربایجان یافت می شود. سنگ گچ با فرمول caso4,2H2o از سنگهای ته نشستی است و به علت میل تركیبی شدیدی كه دارد بطور خالص یافت نمی شود. بیشتر به دو صورت تركیب با كربن و با اكسیدهای آهن و خاك رس می باشد. سنگ گچ یا بصورت سولفات كلسیم بدون آب بدست می آید كه به آن انیدریت می گویند. سنگ گچ خالص بی رنگ است و سنگ گچ تركیب شده با كربن خاكستری و سنگ گچ تركیب شده با اكسیدهای آهن بی رنگ، زرد روشن و یا كبود و یا سرخ می باشد كه برحسب نوع اكسیدهای آهن این رنگها متفاوت است.

مصارف گچ :
گچ در ساختمان مصارف متعدد دارد از جمله ریختن رنگ ساختمان برای مشخص كردن اطراف زمین و پیاده كردن نقشه، ملات سازی، گچ وخاك، سفیدكاری وسنگ كاری كه درمورد اخیر برای نگهداشتن سنگ بطور موقت در جای خود تا ریختن ملات پشت آن مورد مصرف دارد و در صنایع قالبسازی و ریخته گری برای قالب سازی مصرف می شود و در كارهای طبی برای شكسته بندی مورد نیاز است.

 

برخی نکات کاربردی در گچ کاری ساختمان

۱- گچ در برابر آب و رطوبت مقاومت ندارد. بنابراین در مقابل رطوبت بسیار ضعیف عمل می کند. از اینرو از گچ نباید در فضاهای مرطوب استفاده شود.

۲- گچ نسبت به سایر مصالح ساختمانی سرامیکی سبک تر است  و این یک مزیت در طراحی نمای ساختمان و سبکی وزن آن محسوب می شود .

۳- گچ به سرعت با آب واکنش داده، متبلور و سخت می شود. برای کندگیر کردن گچ، باید ملات گچ کشته تهیه کرد. البته این ملات تنها برای پوشش نهایی دیوار و سفیدکاری استفاده می شود و به دلیل مقاومت پایین، ضخامت آن از ۱ تا ۲ میلیمتر بیشتر باشد.

۴- هنگام استفاده از گچ باید در نظر داشت که گچ فلزات را سولفاته می کند بنابراین فلزات نباید در تماس مستقیم با گچ باشند .

۵- وجود گچ در خاک محل اجرای پروژه (بیش از 4 درصد) سبب کاهش عمر مفید سازه می شود.

۶- در صورت استفاده از خاک در ملات، باید به نسبت گچ و خاک توجه کرد. این نسبت می تواند از نصف تا دو برابر گچ باشد. که این میزان به قدرت گچ و زودگیری گچ دارد، هرچقدر گچ زودگیرتر باشد به خاک بیشتری نیاز دارد .

۷-استفاده از گچ های پلیمری به جای گچ های معمولی به چسبندگی بیشتر، دیر گیر بودن و پرت کمتر گچ، مقاومت بالاتر در برابر ضربه و فشار، مقاومت بسیار بالاتر در برابر رطوبت، عدم ترک خوردگی و اجرای تک مرحله‌ای بدون نیاز به گچ و خاک منجر می شود.

گچ کاری ساختمان